De inzet van AI: Ethisch verantwoord stimuleren
Het gebruik van AI in het onderwijs roept belangrijke vragen op over ethiek en privacy. Gratis AI-tools lijken misschien aantrekkelijk, maar ‘gratis’ is vaak niet echt gratis – gegevens van gebruikers kunnen worden verzameld en gebruikt. Het is daarom cruciaal om met leerlingen in gesprek te gaan over de impact en risico’s van AI. In onze mening moet je de inzet van AI juist stimuleren, maar wel door je leerlingen of studenten bewust te maken van zowel de kansen áls de risico’s. Ontdek samen hoe AI werkt, wat de voor- en nadelen zijn, en hoe je de technologie op een verantwoorde manier kunt inzetten. Zo versterk je niet alleen hun kennis, maar ook hun bewustzijn rondom ethiek en digitale verantwoordelijkheid.
Als je vermoedt dat een opdracht (deels) met een tool zoals ChatGPT is gemaakt, is het belangrijk om het gesprek hierover aan te gaan, in plaats van direct te straffen. Heb je in je opdracht duidelijk aangegeven of het gebruik van AI wel of niet is toegestaan? En nog belangrijker: is de leerling zich bewust van de voordelen en risico’s van het gebruik van zulke tools? Dit biedt een mooie kans om samen het gesprek aan te gaan, en van elkaar te leren over de rol van AI in het leerproces.
10 signalen van AI-gebruik herkennen
Om je hierbij te ondersteunen, hebben we een overzicht samengesteld met 10 invalshoeken om het gebruik van AI te herkennen en bespreekbaar te maken:
- Ongebruikelijke taalstijl: ChatGPT schrijft vaak in een formelere, gestructureerde stijl dan de leerling normaal gebruikt. Complexere zinsstructuren of een uitgebreidere woordenschat kunnen een aanwijzing zijn.
- Inconsistente schrijfstijl: Als de gebruikelijke grammatica- of spellingsfouten van een leerling ineens verdwijnen, kan dit wijzen op AI-gebruik.
- Algemene inhoud: AI neigt naar algemene, oppervlakkige antwoorden zonder specifieke voorbeelden of details die je van de leerling zou verwachten. Teksten kunnen hierdoor te perfect of gestandaardiseerd aanvoelen.
- Gebrek aan persoonlijke inbreng: Wanneer opdrachten persoonlijke reflecties vereisen, maar de antwoorden algemeen blijven en geen persoonlijke details bevatten, kan dit een teken zijn van AI-gebruik.
- Niet-passende context: Soms geeft een AI-gegenereerd antwoord een verkeerde interpretatie van de opdracht of de context, wat leidt tot off-topic of minder relevante inhoud.
- Herhaalde formuleringen: ChatGPT heeft de neiging bepaalde zinnen of structuren te herhalen. Dit kan opvallen als de tekst onnatuurlijk aanvoelt of steeds dezelfde uitdrukkingen gebruikt.
- Plotse verbeteringen in kwaliteit: Als een leerling ineens een veel hoger niveau van schrijven laat zien zonder extra begeleiding, kan dit een teken zijn van externe hulp, zoals AI.
- Afwezigheid van typefouten en menselijke fouten: Zelfs goede leerlingen maken soms kleine typefouten of grammaticale fouten. Een perfect foutloze tekst kan verdacht zijn.
- Overmatig gebruik van feiten en data: ChatGPT verwerkt gemakkelijk feitelijke informatie. Als een opdracht opeens ongewoon veel feiten, cijfers of details bevat, kan dit wijzen op AI-gebruik.
- Reactie op navraag: Wanneer je een leerling vraagt om hun werk mondeling toe te lichten, kunnen ze moeite hebben om hun eigen tekst te reproduceren of te verklaren, wat een sterk signaal kan zijn dat ze de tekst niet zelf hebben geschreven.
Door deze invalshoeken in je observatie mee te nemen, kun je niet alleen AI-gebruik beter herkennen, maar dit ook aangrijpen als een kans om met je leerlingen in gesprek te gaan over het verantwoord en bewust inzetten van technologie.
TIP: Op zoek naar werkvormen om de les te verrijken met inzet van tools zoals ChatGPT? Klik dan hier.
TIP 2: Wil je de 10 invalshoeken in een overzichtelijke post? Download deze dan hieronder.
0 Comments